03 februari 2013

In de wij-vorm (column, 2013)

ZWARTE ZWAAN

(Door Peter de Zwaan)

Ineens had ik niets meer te maken met een uitgever. Het was geen verrassing, want ik had het aan zien komen. Slechte tijden bij Cargo. Andere directeur, andere hoofdredacteur, andere redacteur. Ineens zat er roest op de onderlinge communicatie en was het afgelopen met wat ik aan de uitgeverij het meest waardeerde: de absolute vrijheid van de auteur. Dat hoort ook zo, absolute vrijheid, maar niet-auteurs denken daar soms anders over.
Een jaar geleden kreeg ik de vraag: als je met een nieuw boek een eind op dreef bent zouden we dan mogen lezen wat je hebt gemaakt? Van mij mag zoiets altijd, maar ik had de vraag nooit eerder gehoord, echt helemaal nooit, en ik schrijf al een poosje. In juni vorig jaar stuurde ik de eerste versie van 'De Loverman', een boek met als ondertitel: 'Afrekening met de mensen die neuroloog Ernst Jansen Steur de hand boven het hoofd hielden'. Een misdaadroman met veel feiten.
Er kwam geen enkele reactie, ook niet na het mailtje: heb je het wel ontvangen?
Ik maak altijd eerst een vlotte versie en herschrijf daarna veel. Eind september stuurde ik de tweede versie.
Geen enkele reactie.
Ik geloof in het geen nieuws goed nieuws. Het totale zwijgen moest zijn ontstaan door absolute perplexheid: zo’n prachtig boek, wat moet je daar nu voor kritiek op hebben.
In december was 'De Loverman' af. Ik stuurde het naar Cargo en kreeg een mail met verzoeken.
Met wat?
Verzoeken. Of dit er in kon, of eventueel dat, dan zou het beter verkopen.
Er was één suggestie die hout sneed, eentje van het soort dat een schrijver van een goede redacteur mag verwachten: valt die figuur op dat punt nog iets beter uit te werken?
Altijd nuttig, goede suggesties. Eind januari was 'De Loverman' nog affer.
Een week nadat ik de tekst had opgestuurd kwam 't, precies op de dag dat ik mijn twaalfde nominatie kreeg en wie door verschillende jury's twaalf keer wordt genomineerd kan bijna geen beroerde schrijver zijn, denk ik wel eens stiekem. Het werd een gesprek in de wij-vorm. Als iemand tegen je gaat praten namens 'wij' dan moet je oppassen. Wij is ongrijpbaar. Wij zijn er twee of 37. Of één, die in het meervoud praat om zich in te dekken.
De 'wij' van Cargo vonden 'De Loverman' een mooi boek. Een heel mooi boek. Maar of het commerciëler zou kunnen.
Ik wist niet wat ik hoorde. 'Als je ervoor kunt zorgen dat Ernst Jansen Steur een groot aandeel krijgt dan kunnen wij er veel meer mee.'
Misschien wel tot en met 'De Wereld Draait Door', dacht ik, het Walhalla van iedere schrijver.
Zover is het dus gekomen. Het is vorig jaar behoorlijk goed gegaan met De Bezige Bij, maar slecht met Cargo en wanhoop klonk door in elke zin. Zonder commerciële ingrepen konden 'zij' het boek niet uitgeven.
Ik dacht: stop 'De Loverman' waar de zon niet schijnt, maar zei: 'Gooi het boek maar weg.' En schakelde meteen over naar Plan A waarover ik heb geschreven in de column 'Print on demand' die u hier kunt vinden. Plan A heb ik ontwikkeld na het failliet gaan van uitgeverij De Eekhoorn die de Bob Evers-serie uitgaf. Het voorziet er in dat ik deel 52 zelf op de markt breng, al dan niet samen met een uitgever.  En als het lukt met 'Prijsschieten op een premiejager' dan lukt het ook met 'De Loverman'.
Ik word dus uitgever, het enige waar ik nog mee zit is de naam. Bij de Kamer van Koophandel sta ik ingeschreven onder De Zwaan Boek, maar ooit begon mijn zoon een project onder de naam Zwarte Zwaan. Ik heb het vignet nog, dat scheelt werk en de naam past bij deze sombere tijden. Kijk over een maand af wat dus uit naar uitgeverij Zwarte Zwaan. Prachtboeken.

(Deze column is ook te lezen op www.peterdezwaan.nl)

Peter de Zwaan (1944, Meppel) heeft tientallen publicaties op zijn naam staan, misdaadromans en jeugdboeken. Voor acht van zijn thrillers werd hij genomineerd voor de Gouden Strop, de prijs voor het beste Nederlandstalige spannende boek. Met 'Het Alibibureau' won hij in 2000 de Gouden Strop. In oktober 2012 verscheen De Zwaans nieuwste thriller 'De bruiloften van Annika Kommer'. (Foto Peter de Zwaan: Bob Bronshoff)

Geen opmerkingen: